Emek hırsızlığına son!
Telif hakları yasalarıyla korunmuş birçok eserin, sayısal ortama aktarılmasıyla birlikte elden ele dolaştığı, yasadışı kopyalarının hemen çoğaltıldığı bir gerçek. Bu yazımızda bu tür illegal kullanımların önüne geçmek için üretilmiş DRM yazılımlarına eğiliyoruz.
[left:80647132fe]http://www.chip.com.tr/images/content/ehs_1.gif[/left:80647132fe]
Digital Rights Management (Dijital Hak Yönetimi), bizim inceleyeceğimiz yönüne bakıldığında temelde bir kısmıysa sunucu üzerinde çalışan, bir kısmı içerik ile birlikte, içeriği kullanmak isteyen kişinin makinesine yüklenmiş bir yazılımdır.B u yazılım, dijital ortamda ücret ödenerek kullanılması gereken her türlü içeriğin güvenli bir şekilde dağıtılmasını sağlar. Bir başka deyişle, lisans haklarını koruyarak yasal olmayan kullanımları engeller.
İnternete bağlı her bilgisayar günümüzde çok büyük bir ağın bir parçası sayılıyor. Arkasında bir emek olan ve bir şekilde sayısal ortama aktarılmış her türlü bilginin, bir makineden diğerine, bazen saniyeler içinde yasadışı bir şekilde aktarılabilmesi, üreten herkesi önünde sonunda bir şekilde etkileyen bir sorun.Yakın geçmiş çok net gösterdi ki, bir filmin, bazen bir online kitabın internet üzerinden yayılması saniyeler içinde gerçekleşiyor.B u yasal değil, ancak kanunlara göre, ceza verebilmek için önce kopyalamayı ya da dağıtımı yapan kişi ya da kişileri yakalamış ve suçu tespit etmiş olmanız gerekiyor. Cezalar çok daha fazla bile olsa, temelde engellemenin tek yolu tüketiciyi bilinçlendirmekten geçiyor. Gerek peer-to-peer yazılımlar ile, gerekse farklı yollardan dağıtılan bir bilginin haklarını korumak için, suçu işleyen kişinin daha sonra yakalanması esasına dayanmayan, kopyalamayı daha baştan engelleyecek bir sisteme ihtiyaç var. Bu noktada ihtiyaç duyulan çözüm, yine yazılım dünyasından geliyor. Yazımızın devamında, sunucu üzerinden çalışan ve basit anlamda hakların korunmasını sağlayan -yasal olmayan dağıtımı engelleyen- ürünleri inceleyeceğiz. Ancak önce bahsettiğimiz bazı kavramların üzerinden geçerek, hangi esaslara göre çalıştıklarını ve dijital hak yönetimi yazılımlarının bize bu konuda nasıl alternatişer sağladıklarını açıklayalım.
Sıkça adını duyduğumuz Peer-to-peer (P2P) ne demek?
Peer-to-peer (P2P) temelde bir iletişim modelidir. Bu modelde normal ağ yapılarında görmeye alıştığımız sunucu ve istemci makineler yoktur.
Telif hakları yasalarıyla korunmuş birçok eserin, sayısal ortama aktarılmasıyla birlikte elden ele dolaştığı, yasadışı kopyalarının hemen çoğaltıldığı bir gerçek. Bu yazımızda bu tür illegal kullanımların önüne geçmek için üretilmiş DRM yazılımlarına eğiliyoruz.
[left:80647132fe]http://www.chip.com.tr/images/content/ehs_1.gif[/left:80647132fe]
Digital Rights Management (Dijital Hak Yönetimi), bizim inceleyeceğimiz yönüne bakıldığında temelde bir kısmıysa sunucu üzerinde çalışan, bir kısmı içerik ile birlikte, içeriği kullanmak isteyen kişinin makinesine yüklenmiş bir yazılımdır.B u yazılım, dijital ortamda ücret ödenerek kullanılması gereken her türlü içeriğin güvenli bir şekilde dağıtılmasını sağlar. Bir başka deyişle, lisans haklarını koruyarak yasal olmayan kullanımları engeller.
İnternete bağlı her bilgisayar günümüzde çok büyük bir ağın bir parçası sayılıyor. Arkasında bir emek olan ve bir şekilde sayısal ortama aktarılmış her türlü bilginin, bir makineden diğerine, bazen saniyeler içinde yasadışı bir şekilde aktarılabilmesi, üreten herkesi önünde sonunda bir şekilde etkileyen bir sorun.Yakın geçmiş çok net gösterdi ki, bir filmin, bazen bir online kitabın internet üzerinden yayılması saniyeler içinde gerçekleşiyor.B u yasal değil, ancak kanunlara göre, ceza verebilmek için önce kopyalamayı ya da dağıtımı yapan kişi ya da kişileri yakalamış ve suçu tespit etmiş olmanız gerekiyor. Cezalar çok daha fazla bile olsa, temelde engellemenin tek yolu tüketiciyi bilinçlendirmekten geçiyor. Gerek peer-to-peer yazılımlar ile, gerekse farklı yollardan dağıtılan bir bilginin haklarını korumak için, suçu işleyen kişinin daha sonra yakalanması esasına dayanmayan, kopyalamayı daha baştan engelleyecek bir sisteme ihtiyaç var. Bu noktada ihtiyaç duyulan çözüm, yine yazılım dünyasından geliyor. Yazımızın devamında, sunucu üzerinden çalışan ve basit anlamda hakların korunmasını sağlayan -yasal olmayan dağıtımı engelleyen- ürünleri inceleyeceğiz. Ancak önce bahsettiğimiz bazı kavramların üzerinden geçerek, hangi esaslara göre çalıştıklarını ve dijital hak yönetimi yazılımlarının bize bu konuda nasıl alternatişer sağladıklarını açıklayalım.
Sıkça adını duyduğumuz Peer-to-peer (P2P) ne demek?
Peer-to-peer (P2P) temelde bir iletişim modelidir. Bu modelde normal ağ yapılarında görmeye alıştığımız sunucu ve istemci makineler yoktur.